Yıl 2019, Cilt 2, Sayı 2

Psikanalitik Kuram ve Yaratıcılık

Yeliz YAPICIOĞLU AYAZ , Gülce KIVANÇÇI, Alisher SAFAROV

https://doi.org/10.33464/dorduncukuvvet.547912

Öz

Yaratıcılık benzer olmayanı, yeniyi ve keşfedilen düşünceyi şekillendirerek göstermektedir. Birey keşfederek yaratıcı düşünceyi tasarlar. Reklamcılıkta ise yaratıcılık olmazsa olmazdır.Diğer bir ifade ile yaratıcı düşünceye dayalı olmayan reklamcılık düşünülemez. Yaratıcı düşünce,  fikirlerin bütünleşmesinden meydana gelir. Ancak bu fikirler üretilirken, birey bir fikrin üzerinden birden fazla düşünceyi ortaya koyarak çıkarımlara varır.Reklamda yaratıcılığın basit, anlaşılır şekilde olması çok önemlidir.  Yaratıcı strateji ile alışılmamış yeni olan sunulmalıdır çünkü bireyler birçok reklam mesajına maruz kalmaktadırlar. Alınan reklam mesajlarının bireylerin akıllarında yer ediciliğini sağlayan unsur, sunulan ürünle yaratıcılığın ne derece birleştirilmiş olduğudur. Çünkü ürünün alınmasında, olumlu tutum ve satın alma niyetinin oluşmasında reklamda mesajın içeriğindeki yaratıcılığın ifadesi önemli bir yere sahiptir. Yaratıcılığın hayal gücünün kullanılması, hayal gücü ise zihinsel süreçlerin sonucunda ortaya çıkmaktadır. Bu noktada psikanaliz ve yaratıcılık arasında karşılıklı süregelen bir iletişimin varlığından söz edilebilir.  Yaratıcılık ve psikanalizm arasındaki ilişkide reklamın mesajlarının ve içeriğinin oluşturulmasında tüketiciler önemli bir role sahiptirler çünkü tüketici davranışları reklamın içeriğini biçimlendirmede etkindir. Tüketici davranışları bireylerin demografik, sosyografik özelliklerinin yanı sıra psikografik karakteristiklerini de içerisine almaktadır. Bu kapsamda, psikografik özellikler tüketicilerin düşünce, tutum ve hareketlerini ele almaktadır. Bu doğrultuda ise psikanalizmde ortaya konulan kuramlar tüketicilerin psikografik yapılarını değerlendirmede ışık tutmaktadırlar.Psikanalizm ile reklamda yaratıcılık konusunun doğrudan bağlantısının ele alındığı çalışmada alanyazında konu ile ilgili bilgilere yer verilirken, televizyonda yer alan marka reklamlarının analizleri psikanalizmde kuramcıların ortaya koyduğu kavramlar kapsamında değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Psikanaliz, Psikanalitik Kuram, Reklam, Yaratıcılık

Kaynakça

  • Adler, A. Yaşama Sanatı. Türkçesi Kamuran Şipal, Say Yayınları, İstanbul, İkinçi Baskı: Eylül 1989
  • Aktüel Psikoloji. Psikanalizin Kavram Haritası. http://www.aktuelpsikoloji.com/psikanalizin-kavram-haritasi-4276h.htm, Erişim Tarihi: 16.06.2015
  • Altıntaş. E. Gültekin. M. Psikolojik Danışma Kuramları. Aktüel Yayınları. İstanbul. 2005, s. 62. Link: http://www.msxlabs.org/forum/psikoloji-ve-psikiyatri/312088-iliskiler-kurami.html
  • Aslan, Esra., (2011), ‘Torrenca Yaratıcı Türkçe Testi’nin Türkçe Versiyonu’, M.Ü Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı:14
  • Barker, A; (2002) “Yenilikçiliğin Simyası”, (Ahmet Kardam, çev.), İstanbul: Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası
  • Batey, M. (2008), Brandmeaning. Routledge, New York
  • Bellinson, Robin L. (2006), Theory in Culture: Toward A PsychoanalyticCriticism ofAdvertisingBerne, E. Herkes İçin Psikiyatri ve Psikoanaliz Rehberi, Çeviren: Dr. Emre Kapkın, Yaprak Yayını, İstanbul, Temmuz 1988, s. 322
  • Budak, S., 2000. Psikoloji Sözlüğü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları
  • Clark, A. J. 1992. “Psikolojik Danışmada Savunma Mekanizmalarının Tanınması ve Şekillendirilmesi”. (Çeviri: Hakan Ersever). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi Sayı:2 ss:579-596
  • Dal, V. 2009. Farklı Kişilik Özelliklerine Sahip Bireylerin Risk Algılarının Tüketici Davranışı Açısından İncelenmesi: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, Yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Isparta
  • Duran, Cengiz., Saraçoğlu, Metin (2009), ‘Yeniliğin Yaratıcılıkla Olan İlişkisi ve Yeniliği Geliştirme Süreci’, Celal Bayar Üniversitesi İ.B.B.F, Cilt:16, Sayı:1
  • Fromm, E. 1983. Freud Düşüncesinin Büyüklüğü ve Sınırları. Çeviren: Aydın Arıtan, Arıtan Yayınevi, İstanbul, 2.Basım
  • Fromm, E. 2000. Sigmund Freud’un Misyonu. Türkçesi Emre Ak, Öteki Yayınevi, İkinci Basım
  • Gürol, E. 1991. Analitik Psikoloji ve Carl GustavJung, Cem Yayınevi, İstanbul
  • İlhan, Nihan.,Cengiz, Serpil , Aygün.,(2015) , ‘Psikanalitik bir Okuma Denemesi:Bir Düş Olarak Reklam,Düşünme Dergisi, Sayı:4
  • Junk, Karl Gustav. 2003. “Dört Arketip” (Çeviri: Zehra Aksu Yılmazer), Metis Yayınları (1. basım), İstanbul, s.11
  • Kaya, G. (2004). ‘Katılımcı Yönetim Modelinin Organizasyonlarda Yaratıcılığın Geliştirilmesindeki Rolü Üzerine Bir Araştırma’. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. İzmit: Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
  • Kohut, H. 2004. Psikanalizin Öteki Yüzü. İthaki Yayınları, İstanbul, s.344
  • Koptagelİlal, Ü. 1984. Sigmund Freud Psikanalize Giriş. 3. Basım, Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul
  • May, Rollo., (1975), ‘Yaratma Cesareti’, (Alper Oysal,çev), İstanbul: Metis Yayınları
  • Mengili, B. (2007). ‘İşletmelerde Yaratıcılık Düzeyinin Belirlenmesi’ (İzmir ve Manisa İllerindeki İşletmelerde Yaratıcılık Düzeyinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma). Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Manisa
  • Odabaşı, Y. ve Barış, G. 2015. Tüketici Davranışı. Mediacat Kitapları, İstanbul
  • Peltekoğlu, Balta Filiz. (2010) ‘Kavram ve Kuramlarıyla Reklam’, İstanbul: Beta Basım
  • Sarı, Nilüfer (1999), Devingen Reklam Görüntülerinde Gösterge Çözümlemesi: Üç Reklam Örneği, Doktora Tezi, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı.
  • Snowden, R. 2011. Freud Kilit Fikirler. (Çeviri: Melis İnan). Optimist Yayım Dağıtım
  • Tilki, E.,Bulamur, Z. A. ve Aküzüm, N. xx. Psikanaliz Üzerine. Istanbul Psycho analyticalAssociation
  • Torrance, E. P, (1965a), ‘Rewarding Creative Behavior: Experiments in ClassroomCreativity .EnglewoodClifs, N.J: PrenticeHall
  • Tura, Saffet Murat, (2010), ‘Freud’dan Lacan’a Psikanaliz’, İstanbul: Kanat Kitap
  • Uztuğ, Ferruh. (2009). ‘Reklamcılıkta AnnaKarenina İlkesi’ (1. Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık
  • Vexliard, Alexandre (1966), ‘Yaratıcılık Teorileri ve Eğitim’, Kaynak: http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/34/964/11878.pdf
  • White, Gordon E. (1972). “Creativity: The X Factor in AdvertisingTheory”, Journal of Advertising, Vol: 1, Iss: 1, Page: 28-32
  • Yakın, V., Ay, C. ve Yakın M. 2014. Reklamlarda Kullanılan Marka Kişilik Arketiplerinin Göstergebilimsel Analizi. Celal Bayar Üniversitesi Yönetim ve Ekonomi. Cilt:21, Sayı:1
  • Yalçın, İ., N. Voltan Acar. (2006). ‘Candan Erçetin’in Seslendirdiği Şarkıların Gestalt Terapi Açısından Değerlendirilmesi’. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:20, s.01-10
  • Yanık, Onur., (2007), ‘Yaratıcılık’, İstanbul: Fikir Kitaplığı ve Beslenme Saati Kitapları
  • Yavuzer, Halide S.(1989), ‘Yaratıcılık’, Boğaziçi Üniversitesi: İstanbul
  • Yıldırım, T. E. (2013). Klinik Reklamcılık – Reklam Sürecinde Psikodinamik ve Psikolojik Rahatsızlıkların Kullanımı. Yıldız Teknik Üniversitesi Yayınları: İstanbul
  • Yurtseven, R. (2001). ‘Yaratıcı Yönetim’ Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Yayınları

Ayrıntılar

Birincil Dil tr
Konular İletişim
Bölüm Makaleler
Yazarlar Orcid: 0000-0002-4488-9759
Yazar: Yeliz YAPICIOĞLU AYAZ (Sorumlu Yazar)
Kurum: EGE ÜNİVERSİTESİ, İLETİŞİM FAKÜLTESİ
Ülke: Turkey

Orcid: 0000-0002-5753-0948
Yazar: Gülce KIVANÇÇI
Kurum: EGE ÜNİVERSİTESİ
Ülke: Turkey

Orcid: 0000-0001-6326-5821
Yazar: Alisher SAFAROV
Kurum: EGE ÜNİVERSİTESİ
Ülke: Turkey

Tarihler Yayımlanma Tarihi : 30 Kasım 2019

Kaynak Göster

Bibtex @araştırma makalesi { dorduncukuvvet547912, journal = {Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi}, issn = {}, eissn = {2636-8633}, address = {Adnan Menderes Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanlığı Aydın Menderes Derslikleri Kat:3 Merkez AYDIN}, publisher = {Adnan Menderes Üniversitesi}, year = {2019}, volume = {2}, pages = {75 – 92}, doi = {10.33464/dorduncukuvvet.547912}, title = {Psikanalitik Kuram ve Yaratıcılık}, key = {cite}, author = {Yapıcıoğlu Ayaz, Yeliz and Kıvanççı, Gülce and Safarov, Alisher} }
APA Yapıcıoğlu Ayaz, Y , Kıvanççı, G , Safarov, A . (2019). Psikanalitik Kuram ve Yaratıcılık . Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi , 2 (2) , 75-92 . DOI: 10.33464/dorduncukuvvet.547912
MLA Yapıcıoğlu Ayaz, Y , Kıvanççı, G , Safarov, A . “Psikanalitik Kuram ve Yaratıcılık” . Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi 2 (2019 ): 75-92
Chicago Yapıcıoğlu Ayaz, Y , Kıvanççı, G , Safarov, A . “Psikanalitik Kuram ve Yaratıcılık”. Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi 2 (2019 ): 75-92
RIS TY – JOUR T1 – Psikanalitik Kuram ve Yaratıcılık AU – Yeliz Yapıcıoğlu Ayaz , Gülce Kıvanççı , Alisher Safarov Y1 – 2019 PY – 2019 N1 – doi: 10.33464/dorduncukuvvet.547912 DO – 10.33464/dorduncukuvvet.547912 T2 – Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi JF – Journal JO – JOR SP – 75 EP – 92 VL – 2 IS – 2 SN – -2636-8633 M3 – doi: 10.33464/dorduncukuvvet.547912 UR – https://doi.org/10.33464/dorduncukuvvet.547912 Y2 – 2019 ER –
EndNote %0 Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi Psikanalitik Kuram ve Yaratıcılık %A Yeliz Yapıcıoğlu Ayaz , Gülce Kıvanççı , Alisher Safarov %T Psikanalitik Kuram ve Yaratıcılık %D 2019 %J Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi %P -2636-8633 %V 2 %N 2 %R doi: 10.33464/dorduncukuvvet.547912 %U 10.33464/dorduncukuvvet.547912
ISNAD Yapıcıoğlu Ayaz, Yeliz , Kıvanççı, Gülce , Safarov, Alisher . “Psikanalitik Kuram ve Yaratıcılık”. Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi 2 / 2 (Kasım 2019): 75-92 . https://doi.org/10.33464/dorduncukuvvet.547912
AMA Yapıcıoğlu Ayaz Y , Kıvanççı G , Safarov A . Psikanalitik Kuram ve Yaratıcılık. Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi. 2019; 2(2): 75-92.
Vancouver Yapıcıoğlu Ayaz Y , Kıvanççı G , Safarov A . Psikanalitik Kuram ve Yaratıcılık. Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi. 2019; 2(2): 75-92.
IEEE Y. Yapıcıoğlu Ayaz , G. Kıvanççı ve A. Safarov , “Psikanalitik Kuram ve Yaratıcılık”, Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi, c. 2, sayı. 2, ss. 75-92, Kas. 2019, doi:10.33464/dorduncukuvvet.547912